De onzichtbare drempels: een werkdag als slechthorende

Slechthorendheid is vaak niet zichtbaar, maar zo’n 1,5 miljoen mensen in Nederland hebben er dagelijks mee te maken.  Ook ik ervaar dit bij mijn werk: in vergaderingen, aan de telefoon, of gewoon tijdens de lunch in de kantine.

In dit artikel deel ik mijn ervaringen met de uitdagingen die ik tegenkom, en vooral: hoe we die kunnen overwinnen.  Niet alleen om het leven voor slechthorenden makkelijker te maken, maar om communicatie voor iedereen toegankelijker te maken.  Door naar mijn verhaal te luisteren, ontdek je misschien wel dat we allemaal profiteren van een wereld met minder ruis.

Het is weer lunchtijd! Collega’s komen lachend de kantine binnen, schuiven stoelen aan, en al snel is het een gezellige drukte van stemmen, bestek en het gerinkel van kopjes. Voor de meeste mensen is dit gewoon een fijne pauze. Voor mij voelt het soms als een behoorlijke uitdaging.

Ik ga zitten, glimlach en probeer mee te doen. Maar al snel merk ik dat ik meer energie steek in doen alsof ik meedoe, dan in het gesprek zelf.

Iemand vertelt een grap, en ik vang alleen wat flarden op: “…toen zei hij…”, “…en toen was ze zo boos!”. Ik lach mee, maar eigenlijk weet ik niet precies waarom. Het voelt soms alsof ik een film kijk zonder geluid en zonder ondertiteling.

Na een tijdje besluit ik om terug te gaan naar mijn werkplek. Ik geef aan dat ik nog wat werk af moet ronden. Niet omdat ik niet gezellig wil zijn, maar omdat het eigenlijk te vermoeiend is om constant te moeten raden wat er gezegd wordt. En ja, dat kan soms een beetje eenzaam voelen. Alsof ik aan de rand sta van een feestje waar ik niet helemaal bij hoor. Maar ik weet dat ik er wel bij hoor, en ik probeer er steeds beter mee om te gaan!

Vergaderingen kunnen best een uitdaging zijn. Volgens mij geldt dat voor iedereen wel. Vooral als het een beetje chaotisch wordt en iedereen door elkaar heen praat. Dan zie ik wel monden bewegen, maar de woorden komen niet helemaal aan. “Wie zei daar net iets over?” of “Wacht, was dat een vraag aan mij?” Ik probeer natuurlijk wel mee te komen, maar soms ben ik meer bezig met het bijhouden van de stroom informatie dan met actief deelnemen.

Om de sfeer wat luchtiger te maken, gebruik ik soms een beetje humor. Als ik iets niet helemaal versta, geef ik soms bewust een antwoord dat helemaal niet past.  Bijvoorbeeld: “Ja, ik vind ook dat we meer koffie moeten bestellen!” terwijl de vraag eigenlijk over deadlines ging.  De verbaasde blikken en de lachsalvo’s die daarop volgen, helpen om de spanning te breken.  Maar achter die lach schuilt wel een beetje frustratie: waarom is het zo lastig om gewoon één voor één te praten?

Open kantoorruimtes zijn tegenwoordig helemaal hip, maar voor mij persoonlijk zijn ze best een uitdaging. Het is er altijd zo druk: telefoons piepen, toetsenborden klikken en gesprekken vliegen je om de oren. 

Concentreren is lastig, want ik ben constant alert. Mis ik iets belangrijks? Wordt er tegen me gepraat? Het voelt alsof mijn hersenen nooit echt kunnen rusten of focussen op mijn werk.

Op een gegeven moment besloot ik: ik ga niet langer tegen het geluid vechten. Ik ben op zoek gegaan naar een rustigere plek om te werken, gebruik nu noise-cancelling koptelefoons (of stream muziek naar mijn hoortoestel) en heb met mijn collega’s afgesproken dat ze me even aanraken als ze iets belangrijks willen zeggen.

Het zijn misschien maar kleine aanpassingen, maar ze maken echt een groot verschil voor mij.

Ik zag mijn slechthorendheid lange tijd als een handicap. Soms schaamde ik me er zelfs een beetje voor en probeerde ik het te verbergen. Maar toen ik me realiseerde dat ik juist dé expert ben in communicatiedrempels, veranderde dat mijn perspectief compleet.

In plaats van een beperking is het juist mijn unieke kracht. Ik snap precies waarom gesprekken soms spaaklopen en waarom mensen elkaar niet altijd goed begrijpen. En dat maakt me juist waardevol, in plaats van beperkt!

Nu gebruik ik mijn ervaring om bedrijven te helpen toegankelijker te worden. Want als ik moeite heb om een gesprek te volgen, hebben anderen dat vaak ook. En dat is niet alleen een probleem voor slechthorenden; het is een probleem voor iedereen die weleens moeite heeft met luisteren in een drukke omgeving, zoals een open kantoor. 

Wist je dat er in bedrijven wel 20-30% aan productiviteit verloren gaat door miscommunicatie (bron: McKinsey & Company)? Dat komt dus ook voor bij mensen die prima kunnen horen!

Herken je dat gevoel soms? Dat je er niet helemaal bij hoort? Mijn missie is simpel: ik wil het gesprek openen over hoe we communicatie beter kunnen maken. Voor mij, voor jou, voor iedereen.

Een paar tips om mee aan de slag te gaan:

• Zorg voor rustige plekken om te werken en te vergaderen.

• Praat om beurten, zodat iedereen de kans krijgt om mee te doen.

• Wees niet bang om te vragen: “Heb je me goed verstaan?”

Toegankelijkheid begint niet met dure aanpassingen. Het begint met bewustzijn. En soms gewoon met een rustige plek om te kunnen praten. Laten we samen werk maken van een toegankelijke en inclusieve omgeving!

Denk je na het lezen van dit artikel: "jeetje, dat klinkt wel erg lastig, zo erg kan het toch niet zijn?", boek dan eens mijn HoorLab. Daarin ervaar je direct hoe het is om als slechthorende in het dagelijks leven te functioneren!

Meer informatie en boeken kan via: https://www.toegankelijkheidsfabriek.nl/hoorlab